Θέμης Χαριλάου Δημητριάδης "Παρών" "Νυν και Αει"

Γύρισα στο σπίτι κι ακόμη η ψυχή μου τρέμει.

Η καρδιά βαριά, φορτωμένη με δεκαετίες μνήμης που δεν είναι δικές μου, κι όμως ολότελα δικές μου. Το μυαλό, ανήσυχο, ακούραστα επιστρέφει, ξανά και ξανά σ’ εκείνη την αιματοβαμμένη σελίδα της ιστορίας. Στην κοιλάδα του Συγχαρί, εκεί όπου η 181 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού στάθηκε όρθια απέναντι στο κύμα της εισβολής, τον Ιούλιο του 1974.

Νεαροί έφηβοι τότε, παιδιά σχεδόν, που έσφιγγαν το όπλο με τα χέρια και το χώμα με τα πόδια, ορκισμένα να μείνουν στη θέση τους, ακόμη κι όταν η άνιση μάχη, ήταν σχεδόν τελεσίδικα χαμένη. Εκεί, ανάμεσα στους πυροβολισμούς, τους βομβαρδισμούς των αεροπλάνων και τις πολεμικές ιαχές, έπεσε ο Θέμης Χαριλάου Δημητριάδης. Όχι σαν απλός στρατιώτης, μα σαν η ψυχή του Τόπου ολόκληρου, που πολέμησε με αυταπάρνηση και παρέδωσε το αίμα της στη γη που αγάπησε.

Σήμερα, πήγα στο σπίτι του αδελφού του, του Ροβέρτου Δημητριάδη. Πήγα για να σταθώ απέναντι στη Μνήμη. Να την αγγίξω, να την αφουγκραστώ, να την φορτωθώ στους ώμους για να την κουβαλώ μαζί μου όπου κι αν βρίσκομαι.

Ο Ροβέρτος με υποδέχτηκε στην αυλή. Είχε το βλέμμα εκείνων που έχουν μάθει να «κουλλιαντιρίζουν» σιωπηλά το βάρος μιας απώλειας που δεν χωρά σε λέξεις. Καθίσαμε στο τραπέζι της κουζίνας. Η φωνή του χαμηλή, σχεδόν ψιθυριστή, μα κάθε λέξη έμοιαζε με χτύπο στην καρδιά.

Μου μίλησε για τον Θέμη: Γεννήθηκε στις 8 Μαΐου 1956 στην Κάτω Δερύνεια, δεύτερο παιδί του Χαριλάου και της Παρασκευής Δημητριάδη. Αδελφός του Αμβρόσιου, του Ροβέρτου, της Κάλιας και της Σαλώμης. Από όλη την οικογένεια, μόνο ο Ροβέρτος είναι σήμερα εν ζωή. Ο πατέρας του, Χαρίλαος, καταγόταν από τον Άγιο Αμβρόσιο Κερύνειας, η μητέρα του, Παρασκευή, από το Τρίκωμο. Στις αρχές της δεκαετίας του ’50, οι γονείς του αγόρασαν μισό οικόπεδο στην Κάτω Δερύνεια και έκτισαν ένα μικρό σπίτι, όπου μεγάλωσαν τα παιδιά τους.

Τα παιδικά τους χρόνια δύσκολα, φτωχικά. Ο Θέμης, αν και εξαιρετικός μαθητής, αναγκάστηκε μόλις τελείωσε το δημοτικό να βγει στη δουλειά για να βοηθήσει την οικογένεια. Έγινε ηλεκτρολόγος, και μάλιστα ένας από τους καλύτερους. Δουλευταράς, δυναμικός, διεκδικητικός, αλλά και κοινωνικός, εύθυμος, ευσπλαχνικός. Έπαιζε ποδόσφαιρο στο ΘΟΪ Κάτω Δερύνειας, ήταν βαθμοφόρος και σημαιοφόρος στο 270ον Σύστημα Προσκόπων της ενορίας μας.

Στις 20 Ιανουαρίου 1974 κατατάχθηκε στην Εθνική Φρουρά. Μετά την εκπαίδευσή του προήχθη σε δεκανέα και τοποθετήθηκε στην 181 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού με έδρα το Τρίκωμο.

Στις 20 Ιουλίου 1974, με την έναρξη της τουρκικής εισβολής, η Μοίρα μετακινήθηκε σε σημείο μεταξύ Συγχαρί και Μπέλλα Παϊς. Στις 22 Ιουλίου συμφωνήθηκε εκεχειρία∙ η Μοίρα σταμάτησε τα πυρά. Όμως οι Τούρκοι δεν την τήρησαν και προέλαυναν. Στις 23 Ιουλίου, η 181 Μοίρα είχε περικυκλωθεί. Ο διοικητής έδωσε διαταγή «πυρ κατά βούληση».

Λίγο πριν, τουρκικά αεροπλάνα είχαν πραγματοποιήσει βυθίσεις και βομβαρδισμούς. Εκεί, σύμφωνα με μαρτυρίες, ο Θέμης τραυματίστηκε σοβαρά στο πόδι. Η μάχη κράτησε τέσσερις ώρες, ώσπου εξαντλήθηκαν τα πυρομαχικά. Όταν οι Τούρκοι κομάντος κατέλαβαν τη Μοίρα, εκτέλεσαν τους τραυματίες, ανάμεσά τους και τον Θέμη.

Για 42 χρόνια, η οικογένεια δεν ήξερε την τύχη του. Μάρτιος 2016 – τα οστά του βρέθηκαν σε ομαδικό τάφο κοντά στο Μπέλλα Παϊς και ταυτοποιήθηκαν με τη μέθοδο DNA. Στις 17 Απριλίου 2016, η κηδεία του τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αποστόλου Βαρνάβα στις Καμάρες Λάρνακας, με τιμές ήρωα.

Ο Ροβέρτος με πήγε σε μια γωνιά του σπιτιού, όπου έχει στήσει ένα μικρό εκθετήριο. Κορνίζες, προσωπικά αντικείμενα, παράσημα, φωτογραφίες. Κι ανάμεσά τους, η σιωπή – η πιο δυνατή μαρτυρία απ’ όλες.

Η ώρα κύλησε σαν μια στιγμή, κι όταν σηκώθηκα ένιωσα λες και δεν έπαιρνα απλώς μαζί μου μια ιστορία, μα ένα Χρέος: Να φυλάξω, να πω ξανά και ξανά για τον Θέμη, να μείνει άσβηστη και ασίγαστη η Μνήμη του Θέμη Δημητριάδη, η Μνήμη από εκείνα τα νειάτα που αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν μαχόμενα για την Πατρίδα.

Νάναι ο Θέμης πάντα Παρών.